مهندسی ارزش

تعریف مهندسی ارزش 

 

تعریف انجمن بین‌المللی مهندسی ارزش(SAVE International): مهندسی ارزش روشی سیستماتیک و نظام‌یافته برای بهبود پروژه‌ها، محصولات و فرآیندها است. مهندسی ارزش برای تحلیل محصولات و فرآیندهای تولید، پروژه‌های طراحی و ساخت، تجارت و فرآیندهای مدیریتی به کار می‌رود. مهندسی ارزش به دستیابی به تعادل بین کارکرد، عملکرد، کیفیت، ایمنی، محدوده و هزینه و سایر منابع لازم جهت حصول نتیجه کمک می‌کند. تعادل مناسب منجر به حداکثر ارزش برای پروژه می‌گردد.

 

هدف مهندسی ارزش

هدف مهندسی ارزش ارائه راهکارهای قابل‌اجرا در راستای حل مسئله، کاهش هزینه و افزایش کیفیت (عملکرد) است که تمامی این موارد در گرو توجه به کارکرد پروژه یا محصول می‌باشد، اما تحقق اهداف موردنظر در کوتاه‌ترین زمان ممکن بسیار مهم است. یافتن نقطه بهینه (تعادل) بین کارکرد، کیفیت و هزینه هدف دیگر مهندسی ارزش می‌باشد. درواقع هدف کلی مهندسی ارزش، افزایش ارزش پروژه است.

مزایای اصلی مهندسی ارزش

 

• کاهش هزینه ها
• بهبود کیفیت
• کاهش هزینه نیروی انسانی
• بهبود فرآیندها
• بهینه‌سازی هزینه‌های اجرا
• توسعه نگرش ارزش‌مدار در پرسنل
• افزایش توان رقابتی در بازار

مزایای جانبی مهندسی ارزش

 

• ایجاد هم‌افزایی در سازمان
• بهبود ارتباطات بین عوامل طرح
• امکان استفاده ایده‌های قابل‌اجرا در پروژه‌های مشابه
• افزایش روحیه کار گروهی در سازمان
• آشنایی عوامل طرح با تفکر سودمند کارکردگرا
• ترویج تفکر خلاق و ساختارشکن

نقاط قوت مهندسی ارزش

رویکرد کارکردگرای مهندسی ارزش، سرعت بالای به نتیجه رسیدن آن و راه‌حل‌های اجرایی که ارائه می‌کند، از نقاط قوت آن است. یکی دیگر از رمزهای موفقیت مهندسی ارزش، انجام کار تیمی است، تیمی که باهدف مشترک و با تخصص‌های مختلف، در قالب یک فرآیند ساختاریافته و نظام‌مند، کارکردهای یک پروژه یا محصول را بررسی می‌کنند و با بهبودی خلاقانه، جایگزین کم‌هزینه‌تری برای آن پیشنهاد می‌دهند. برخی از نقاط قوت مهندسی ارزش در زیر آورده شده است.

کار گروهی:  کار گروهی یکی از اساسی‌ترین مبانی مهندسی ارزش است، به‌طوری‌که حصول بهترین نتایج هم بدون انجام کار گروهی، مهندسی ارزش به‌حساب نمی‌آید. کار گروهی موجب آگاهی از نیازمندی و دغدغه‌های تمام ذی‌نفعان، تشریک و تبادل دانش و تجربه اعضای تیم پروژه مهندسی ارزش، هم‌افزایی و اتفاق‌نظر بر نتایج حاصل از پروژه‌های مهندسی ارزش می‌گردد.

نظام‌مندی و ساختاریافتگی: مهندسی ارزش روشی است که برنامه کاری معین با مراحل مشخص دارد و عدم رعایت این برنامه کار در روال مهندسی ارزش قابل‌قبول نیست، زیرا کیفیت خروجی هر مرحله، تأثیر مستقیم بر ورودی و روند مرحله بعد دارد.

کارکردگرایی: کارکرد یک پروژه، محصول، فرآیند، خدمت و به‌طورکلی یک فعالیت، درواقع هدف اصلی از انجام آن فعالیت می‌باشد. در مهندسی ارزش، به‌جای توجه به چگونگی انجام فعالیت‌ها یا ایجاد اجزاء، در ابتدا بر چرایی آن‌ها تمرکز می‌شود. این مورد سبب می‌شود که دلیل اصلی از انجام یک فعالیت یا ایجاد یک جزء در پروژه یا محصول مشخص شود. این امر سبب می‌شود تا پس از یافتن هدف اصلی انجام یک فعالیت، در مرحله دوم چگونگی برآورده کردن این هدف با روش‌های جایگزین بررسی شده و بتوان با راهکارهای خلاقانه‌ای، روش‌های دیگری برای حصول اهداف ابداع نمود.

خلاقیت: در روال خلاقیت، اعضای تیم پروژه مهندسی ارزش تلاش می‌کنند تا خارج از محدوده همیشگی و معمول ذهنی خود، به روش‌های جدیدی برای حصول اهداف موردنیاز بیاندیشند. در فرآیند مهندسی ارزش، پس از شناسایی اهداف اصلی فعالیت‌های مرسوم، با استفاده از تفکر خلاق اعضای تیم پروژه مهندسی ارزش و روش‌های خلاقیت، راهکارهای جدیدی برای برآورده نمودن اهداف موردنظر شناسایی شده و در صورت اتفاق‌نظر اعضای تیم پروژه مهندسی ارزش، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حوزه‌های اصلی کاربرد مهندسی ارزش

پروژه: بهبود طراحی، اجرا و بهره‌برداری انواع پروژه‌ها و همچنین پروژه تعمیرات اساسی

محصول: بهبود مدیریت مواد، طراحی ابزار، طراحی و تولید محصول

فرآیند: بهبود برنامه‌ریزی، ساختار و پیاده‌سازی فرآیند